W ciągu rocznego cyklu Kościół wspomina całe misterium Chrystusa - od momentu Wcielenia przez Zesłanie Ducha Świętego aż po oczekiwanie na ponowne przyjście Chrystusa na końcu czasów. Rok liturgiczny rozpoczyna się zawsze od I Nieszporów I Niedzieli Adwentu, która przypada między 27 listopada a 3 grudnia. Cały rok liturgiczny składa się z następujących okresów:

 

ADWENT

Adwent rozpoczyna się I Nieszporami I Niedzieli Adwentu i trwa do I Nieszporów uroczystości Narodzenia Pańskiego 25 grudnia (kończy się więc wieczorem 24 grudnia). Trwa od 23 do 28 dni i obejmuje 4 kolejne niedziele. Dzieli się na dwie odrębne części:

a. dni do 16 grudnia włącznie - wspominając pierwsze przyjście Chrystusa kierujemy nasze myśli i serca ku radosnemu oczekiwaniu Jego powtórnego przyjścia na końcu czasów. Dni powszednie w tym okresie przyjmują wszystkie obchody wyższe rangą (tzn. wspomnienia dowolne, obowiązkowe, święta i uroczystości);

b. dni od 17 do 24 grudnia włącznie - czas bezpośredniego przygotowania do uroczystości Narodzenia Pańskiego; w tym okresie w dni powszednie można obchodzić jedynie święta i uroczystości.

Niedziele Adwentu mają pierwszeństwo przed wszystkimi innymi obchodami liturgicznymi, nawet tymi w randze uroczystości. I Niedziela Adwentu przypomina nam o obietnicy powtórnego przyjścia Jezusa, II i III (zwana także Gaudete) mówią o postaci św. Jana Chrzciciela. Ostatnia, IV Niedziela Adwentu skupia naszą uwagę na osobie Maryi - Matki Boga.
W czasie Adwentu przypada zawsze jedna uroczystość - 8 grudnia obchodzimy uroczystość Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny.

OKRES NARODZENIA PAŃSKIEGO

Zaczyna się on od I Nieszporów uroczystości Narodzenia Pańskiego (wieczorem 24 grudnia) i trwa do niedzieli Chrztu Pańskiego (niedzieli po Objawieniu Pańskim). Uroczystość Narodzenia Pańskiego ma własną oktawę - jest jakby "przedłużona" na 8 kolejnych dni (do dnia 1 stycznia włącznie):

·         26 grudnia obchodzi się święto św. Szczepana, pierwszego męczennika 

·         27 grudnia obchodzi się święto św. Jana, Apostoła i Ewangelisty 

·         28 grudnia obchodzi się święto świętych Młodzianków 

·         29-31 grudnia są dniami oktawy Narodzenia Pańskiego 

·         w niedzielę przypadającą w oktawie Narodzenia Pańskiego obchodzi się święto Świętej Rodziny: Jezusa, Maryi i Józefa 

·         1 stycznia, w ostatnim dniu oktawy, przypada uroczystość Świętej Bożej Rodzicielki Maryi.

Niedziela między 2 a 5 stycznia to II Niedziela po Narodzeniu Pańskim. 6 stycznia obchodzi się uroczystość Objawienia Pańskiego. Niedziela po tym święcie to święto Chrztu Pańskiego, które kończy okres Narodzenia Pańskiego.

Wymienione wyżej okresy należą do tzw. cyklu Bożonarodzeniowego. Oprócz niego w roku liturgicznym istnieje jeszcze drugi cykl, dłuższy - cykl wielkanocny. Składa się on z dwóch części: Wielkiego Postu i Okresu Wielkanocnego.
 

Wielki Post

Wielki Post trwa 40 dni i rozpoczyna się zawsze w Środę Popielcową. Jej data zależy od daty uroczystości Zmartwychwstania Pańskiego. W Środę Popielcową kapłani na znak pokuty i umartwienia posypują nasze głowy popiołem. Do dobrego przeżycia tego czasu pomagają nam modlitwa, post i jałmużna. W niedziele Wielkiego Postu odprawiane są Gorzkie Żale, a w piątki - nabożeństwa Drogi Krzyżowej. W tym okresie w liturgii nie odmawia się hymnu "Chwała na wysokości Bogu", "Ciebie, Boże, chwalimy" oraz aklamacji "Alleluja".
Wspomnienia obowiązkowe, przypadające w czasie Wielkiego Postu, można obchodzić jedynie jako wspomnienia dowolne. W tym czasie obchodzimy ponadto:

·         4 marca - święto św. Kazimierza, królewicza
·         19 marca - uroczystość św. Józefa, Oblubieńca Najświętszej Maryi Panny
·         25 marca - uroczystość Zwiastowania Pańskiego

Do okresu Wielkiego Postu nie wlicza się sześciu niedziel, będących - jak w ciągu całego roku - bardziej radosnymi wspomnieniami Zmartwychwstania. Ostatnia niedziela Wielkiego Postu jest nazywana Niedzielą Męki Pańskiej. Rozpoczyna ona okres Wielkiego Tygodnia - czasu bezpośrednio poprzedzającego Święte Triduum Paschalne - święta wielkanocne. Wielki Post kończy się w Wielki Czwartek przed sprawowaną wieczorem Mszą Wieczerzy Pańskiej.
 

ŚWIĘTE TRIDUUM PASCHALNE

Święte Triduum Paschalne Męki i Zmartwychwstania Chrystusa jest szczytem roku liturgicznego.

Rozpoczyna się ono od Mszy Wieczerzy Pańskiej, sprawowanej wieczorem w Wielki Czwartek, ma swoje centrum w najbardziej uroczystej z liturgii - liturgii Wigilii Paschalnej w Wielką Noc, a kończy II Nieszporami uroczystości Zmartwychwstania Pańskiego.
Te trzy dni stanowią jeden wspólny obchód liturgiczny; żadna z liturgii tych dni nie kończy się błogosławieństwem czy rozesłaniem. Kościół w sposób szczególny trwa w tym czasie przy Chrystusie, kontemplując tajemnicę Jego męki, śmierci i zwycięskiego powstania z martwych. Święta wielkanocne trwają więc od wieczora Wielkiego Czwartku (!).

OKRES WIELKANOCNY
 

Niedziela Zmartwychwstania Pańskiego jest obchodem ruchomym. Wyznacza się ją na pierwszą niedzielę po pierwszej wiosennej pełni księżyca (która przypada około 21 marca). Stanowi ona I Niedzielę Wielkanocną. Przez kolejnych 8 dni trwa oktawa uroczystości Zmartwychwstania. Jej ostatnim dniem jest II Niedziela Wielkanocna, czyli Miłosierdzia Bożego. Dni oktawy mają rangę uroczystości Pańskich.

Przez 50 dni po uroczystości Zmartwychwstania trwa Okres Wielkanocny, w którym Kościół raduje się ze zwycięstwa Chrystusa. W kościele obok ołtarza stoi paschał, baranek wielkanocny, figura Jezusa Zmartwychwstałego oraz krzyż z czerwoną stułą.
Czterdziestego dnia po Zmartwychwstaniu Pańskim, zawsze w czwartek, obchodzi się uroczystość Wniebowstąpienia Pańskiego. W Polsce od 2003 r. jest ona przeniesiona na następującą po tym czwartku niedzielę - a więc na VII Niedzielę Wielkanocną. Dni powszednie po tej uroczystości aż do następnej soboty włącznie stanowią czas przygotowania i oczekiwania na Zesłanie Ducha Świętego - Pięćdziesiątnicę. Ta uroczystość kończy Okres Wielkanocny.

Dni powszednie od poniedziałku po II Niedzieli Wielkanocnej do soboty przed uroczystością Zesłania Ducha Świętego włącznie przyjmują wszystkie obchody liturgiczne wyższej rangi (wspomnienia dowolne i obowiązkowe, święta i uroczystości). W ciągu tych 50 dni radości przypada wiele ważnych świąt i uroczystości:

·        

·                      23 kwietnia - uroczystość św. Wojciecha, biskupa i męczennika, głównego patrona Polski 
·         25 kwietnia - święto św. Marka, Ewangelisty
·         29 kwietnia - święto św. Katarzyny Sieneńskiej, dziewicy i doktora Kościoła, patronki Europy
·         3 maja - uroczystość Najświętszej Maryi Panny Królowej Polski, głównej Patronki Polski
·         6 maja - święto świętych Apostołów Filipa i Jakuba
·         8 maja - uroczystość św. Stanisława, biskupa i męczennika, głównego patrona Polski
·         14 maja - święto św. Macieja, Apostoła
·         16 maja - święto św. Andrzeja Boboli, kapłana i męczennika, patrona Polski
·         31 maja - święto Nawiedzenia Najświętszej Maryi Panny.

 

OKRES ZWYKŁY W CIĄGU ROKU 

Oprócz okresów mających własny charakter w roku liturgicznym pozostaje 33 lub 34 tygodnie. W tym czasie obchodzi się misterium Chrystusa w jego pełni, zwłaszcza w niedziele. Okres Zwykły składa się z dwóch części: pierwsza rozpoczyna się w poniedziałek po święcie Chrztu Pańskiego i trwa do wtorku przed Środą Popielcową (obejmuje około 4-6 tygodni). Powtórnie Okres Zwykły zaczyna się w poniedziałek po uroczystości Zesłania Ducha Świętego i kończy przed I Nieszporami I Niedzieli Adwentu. W ostatnią niedzielę roku liturgicznego obchodzi się uroczystość Jezusa Chrystusa, Króla Wszechświata.

W Okresie Zwykłym obchodzi się m.in. następujące święta i uroczystości:

• 25 stycznia - święto Nawrócenia św. Pawła, Apostoła
• 2 lutego - święto Ofiarowania Pańskiego
• 14 lutego - święto świętych Cyryla, mnicha, i Metodego, biskupa, patronów Europy
• 22 lutego - święto Katedry św. Piotra, Apostoła
• poniedziałek po Zesłaniu Ducha Świętego - święto Najświętszej Maryi Panny, Matki Kościoła
• niedziela po Zesłaniu Ducha Świętego - uroczystość Najświętszej Trójcy
• czwartek po uroczystości Najświętszej Trójcy - uroczystość Najświętszego Ciała i Krwi Chrystusa
• piątek po drugiej niedzieli po Zesłaniu Ducha Świętego - uroczystość NSPJ
• 24 czerwca - uroczystość Narodzenia św. Jana Chrzciciela
• 29 czerwca - uroczystość świętych Apostołów Piotra i Pawła
• 3 lipca - święto św. Tomasza, Apostoła
• 11 lipca - święto św. Benedykta, opata, patrona Europy
• 23 lipca - święto św. Brygidy, zakonnicy, patronki Europy
• 25 lipca - święto św. Jakuba, Apostoła
• 6 sierpnia - święto Przemienienia Pańskiego
• 9 sierpnia - święto św. Teresy Benedykty od Krzyża, dziewicy i męczennicy, patronki Europy
• 10 sierpnia - święto św. Wawrzyńca, diakona i męczennika
• 15 sierpnia - uroczystość Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny
• 24 sierpnia - święto św. Bartłomieja, Apostoła
• 26 sierpnia - uroczystość Najświętszej Maryi Panny Częstochowskiej
• 8 września - święto Narodzenia Najświętszej Maryi Panny
• 14 września- święto Podwyższenia Krzyża Świętego
• 18 września - święto św. Stanisława Kostki, zakonnika, patrona Polski
• 21 września - święto św. Mateusza, Apostoła i Ewangelisty
• 29 września - święto świętych Archaniołów Michała, Gabriela i Rafał
• 18 października - święto św. Łukasza, Ewangelisty
• 28 października - święto świętych Apostołów Szymona i Judy Tadeusza
• ostatnia niedziela października - uroczystość rocznicy poświęcenia własnego kościoła
• 1 listopada - uroczystość Wszystkich Świętych
• 2 listopada - wspomnienie wszystkich wiernych zmarłych
• 9 listopada - święto rocznicy poświęcenia Bazyliki Laterańskiej
• 30 listopada - święto św. Andrzeja, Apostoła